Sùi mào gà ở miệng là một trong những bệnh tình dục đáng lo ngại. Bạn nên cẩn thận với vấn đề này vì nó có thể dẫn đến biến chứng ung thư vòm họng.
Vậy, bạn đã biết gì về sùi mào gà ở miệng, cách điều trị cũng như phòng ngừa chưa? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau nhé.
Bệnh sùi mào gà ở miệng là gì?
Sùi mào gà hay mụn cóc sinh dục là một trong những căn bệnh lây qua đường tình dục phổ biến. Những người quan hệ tình dục đều có nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà do nhiễm HPV (Human papilloma virus). Virus HPV có hơn 100 chủng loại, khoảng 40 chủng trong đó có khả năng ảnh hưởng đến các cơ quan sinh dục cũng như cổ họng. HPV lây nhiễm qua tiếp xúc da. Hầu hết những nốt sần sẽ phát triển ở cơ quan sinh dục. Tuy nhiên, nếu bạn quan hệ tình dục bằng miệng, virus vẫn có thể xâm nhập vào khoang miệng hoặc cổ họng. Tình trạng này gọi là sùi mào gà ở miệng.
Triệu chứng sùi mào gà ở miệng, môi
Trong một vài trường hợp, sùi mào gà ở miệng có thể phát triển những mụn cóc ở miệng, môi hoặc cổ họng. Tuy nhiên, điều này không phổ biến lắm.
Thời gian ủ bệnh sùi mào gà ở miệng kéo dài từ 2 – 9 tháng, vì vậy người bệnh thường không biết rằng mình đã mắc bệnh cho đến khi triệu chứng của bệnh khởi phát.
Sùi mào gà ở miệng giai đoạn đầu thường xuất hiện những mảng có màu trắng, gây đau rát khi nuốt rất khó chịu trên môi, lưỡi, họng, kèm sưng hạch, đau đầu. Triệu chứng này thường bị bỏ qua vì lầm tưởng với bệnh viêm họng hoặc nhiệt miệng.
Sùi mào gà ở miệng có khả năng dẫn đến ung thư vòm họng, một loại ung thư hiếm gặp. Nếu tình huống này xảy ra, những khối u ác tính có thể hình thành ở các bộ phận như lưỡi, amidan hay thành họng.
Các triệu chứng ung thư vòm họng giai đoạn đầu thường mơ hồ, khó nhận biết, bao gồm:
- Sụt cân không mong muốn
- Sưng hạch bạch huyết
- Đau họng liên tục
- Trên má hoặc cổ xuất hiện khối u
- Khàn tiếng
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số trên và nghi ngờ bản thân đang mắc bệnh, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
Phân biệt sùi mào gà ở miệng và nhiệt miệng như thế nào?
Như đã phân tích, sùi mào gà ở miệng giai đoạn đầu có những biểu hiện dễ nhầm lẫn với bệnh nhiệt miệng. Vì thế, bạn cần biết cách nhận biết để kịp thời điều trị.
Những vết loét do bệnh nhiệt miệng thường có viền đỏ, bên trong vết loét màu trắng, sưng đỏ gây đau, đặc biệt là khi đụng chạm vào vết loét hoặc ăn uống. Vết loét do nhiệt miệng thường tồn tại trong khoảng 7-10 ngày với mức độ giảm dần khi bạn bổ sung nước hoặc các thực phẩm giải nhiệt.
U nhú do bệnh sùi mào gà ở miệng không biến mất sau khi bạn dùng thuốc chữa nhiệt miệng hoặc bổ sung chất giải nhiệt cho cơ thể. Các nốt sùi có mày trắng hồng, nhỏ, gây đau khi nuốt, gây sưng tê ở lưỡi. Khi chạm vào nốt sùi có dịch rỉ.
Nguyên nhân sùi mào gà ở miệng là gì?
Tình trạng sùi mào gà ở miệng xảy ra khi virus HPV xâm nhập vào cơ thể qua vết rách nhỏ trong khoang miệng. Mọi người có xu hướng mắc bệnh này khi quan hệ tình dục bằng miệng. Tuy nhiên, giả thiết này vẫn cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn nhằm xác định chính xác con đường nhiễm HPV và lây truyền chúng.
Một số thống kê về sùi mào gà ở miệng
- Số người nhiễm HPV qua đường miệng đã tăng lên đáng kể trong ba thập kỷ qua. Tình trạng này phổ biến ở nam giới hơn nữ giới.
- Khoảng 2/3 trường hợp ung thư vòm họng có sự hiện diện ADN của virus HPV. Chủng HPV thường gặp trong tình huống này là HPV-16.
- Ung thư vòm họng thật sự hiếm gặp. Khoảng 1% dân số thế giới nhiễm HPV-16. Chưa đến 15.000 người nhận kết quả chẩn đoán dương tính với ung thư vòm họng do HPV mỗi năm.
Các yếu tố tiềm ẩn của sùi mào gà ở miệng
Các yếu tố tiềm ẩn có thể dẫn đến tình trạng sùi mào gà ở miệng bao gồm:
Quan hệ tình dục bằng miệng
Ngày nay, rất nhiều bằng chứng cho thấy việc quan hệ tình dục bằng miệng có thể là rủi ro lớn nhất cho vấn đề sùi mào gà ở miệng. Bệnh lý này có xu hướng xảy ra ở cánh mày râu, đặc biệt với những người có thói quen hút thuốc.
Nhiều bạn tình
Quan hệ tình dục với nhiều bạn tình cũng là yếu tố gây tăng nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà ở miệng. Theo các chuyên gia từ Phòng khám Cleveland, nếu có hơn 20 bạn tình trong đời, khả năng nhiễm HPV của bạn có thể tăng thêm 20%.
Hút thuốc lá
Hút thuốc lá có nhiều nguy cơ giúp thúc đẩy cuộc xâm lược của virus HPV. Hít khói thuốc lá cũng khiến vết thương trong miệng dễ bị loét ra, từ đó tạo thành tiền đề cho ung thư vòm họng phát triển.
Bạn có thể muốn tìm hiểu: 3 loại khác nhau của hút thuốc lá thụ động.
Dùng thức uống chứa cồn
Nhiều kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng hấp thụ một lượng lớn thức uống chứa cồn như bia, rượu… sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm HPV qua đường miệng ở nam giới. Nếu bạn có cả hai thói quen hút thuốc và uống rượu, tỷ lệ mắc bệnh của bạn sẽ tăng cao gấp nhiều lần so với người không có thói quen này.
Hôn
Một giả thiết được đặt ra rằng virus HPV có thể lây qua đường miệng bằng cách hôn. Tuy nhiên, giả thiết này cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn để xác định độ chính xác cũng như tin cậy.
Giới tính
Nguy cơ bệnh sùi mào gà ở miệng phát sinh ở nam giới cao hơn nữ. Ngoài ra, tuổi tác cũng là một yếu tố nguy cơ của ung thư vòm họng. Vấn đề này thường xảy ra ở người cao tuổi do bệnh cần nhiều năm để phát triển.
Chẩn đoán sùi mào gà ở miệng như thế nào?
Hiện tại, không có xét nghiệm nào khả thi để kiểm tra sự hiện diện của virus HPV trong khoang miệng. Bác sĩ hoặc nha sĩ chỉ có thể phát hiện tổn thương thông qua tầm soát ung thư.
Nếu thương tổn xuất hiện trong khoang miệng, bác sĩ có thể thực hiện thủ thuật sinh thiết để xem các tổn thương này có phải là mầm bệnh ung thư hay không. Họ có thể cũng sẽ tìm kiếm HPV từ những mẫu sinh thiết này. Nếu kết quả dương tính, bạn sẽ sớm có biện pháp đối phó với ung thư ngay từ giai đoạn đầu.
Điều trị sùi mào gà ở miệng
Hầu hết các chủng HPV sẽ biến mất trước khi chúng kịp gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nào. Nếu mụn cóc gây bất lợi cho bạn, bác sĩ có thể sẽ áp dụng một số biện pháp sau để loại bỏ chúng:
- Phẫu thuật cắt bỏ
- Liệu pháp làm lạnh bằng nitơ lỏng
- Thuốc tiêm interferon alfa-2B (Intron A, Roferon-A)
Tiên lượng
Nếu bạn phát triển ung thư vòm họng từ sùi mào gà ở miệng, bác sĩ sẽ có cách điều trị phù hợp. Điều trị và tiên lượng phụ thuộc vào giai đoạn và vị trí ung thư.
Thực tế, ung thư vòm họng liên quan đến HPV có kết quả điều trị khả quan hơn và ít tái phát so với ung thư không do HPV gây nên. Điều trị ung thư vòm họng có thể bao gồm xạ trị, phẫu thuật, hóa trị hoặc kết hợp nhiều liệu trình.
Phòng ngừa sùi mào gà ở miệng
Hầu hết các tổ chức y tế và nha khoa đều không đề nghị tầm soát sùi mào gà ở miệng. Vì vậy, áp dụng lối sống lành mạnh là phương pháp phòng ngừa đơn giản nhất, bao gồm:
- Quan hệ tình dục an toàn
- Hạn chế số lượng bạn tình
- Tìm hiểu về việc liệu bạn tình đã từng mắc bệnh sùi mào gà trước đây
- Xét nghiệm các bệnh lây qua đường tình dục thường xuyên nếu bạn hay quan hệ tình dục
- Nếu quan hệ với người lạ, đừng quan hệ bằng miệng
- Khi quan hệ tình dục bằng miệng, hãy sử dụng tấm bảo vệ miệng nha khoa hoặc bao cao su để ngăn ngừa nhiễm HPV
- Hãy tập thói quen kiểm tra các bệnh lây qua đường tình dục định kỳ sáu tháng, đặc biệt nếu bạn thường xuyên quan hệ tình dục bằng miệng
- Tập thói quen kiểm tra bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở miệng mỗi tháng một lần
- Tiêm vắc xin HPV đầy đủ theo chỉ định của Bộ Y tế
Tiêm chủng
Hai mũi tiêm vắc xin HPV thường cách nhau từ 6–12 tháng nếu bạn trong thuộc nhóm 9–14 tuổi. Người từ 15 tuổi trở lên sẽ được tiêm ba mũi trong vòng sáu tháng. Bạn cần phải tiêm phòng đầy đủ theo chỉ định y tế để đảm bảo vắc xin hoạt động hiệu quả.
Vắc xin HPV là một loại vắc xin an toàn và hiệu quả, có thể bảo vệ bạn khỏi các bệnh liên quan đến nhóm virus này.
Trước đây, vắc xin HPV chỉ dành cho những người từ dưới 26 tuổi. Các hướng dẫn mới hiện nay quy định những người trong độ tuổi từ 27–45 chưa tiêm vắc xin HPV có thể áp dụng vắc xin Gardasil 9.
Trong một nghiên cứu năm 2017, tỷ lệ sùi mào gà ở miệng phát sinh ở người trẻ tuổi đã tiêm ít nhất một liều vắc xin HPV giảm 88% so với người không tiêm chủng. Loại vắc xin này cũng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư vòm họng liên quan đến HPV.
